Leren is een dans tussen weerstand en motivatie. Ik vind dat een hele mooie tekst. Het is de titel van een podcast van People Power over een leven lang leren. In de podcast gaat het erover waarom een leven lang leren makkelijker gezegd is dan gedaan. Waarom is een leven lang leren lastig? En wat kun je er aan doen?

In de podcast een gesprek hierover met Prof. Rick van Baaren, hoogleraar gedragbeinvloeding aan de Radboud Universiteit en oprichter van de Behavior Change Group en Tom Bos, directeur van Online Academy. 

Lees ook: podcasts voor leren

Waarom leren?

Voor mensen is het belangrijk dat hun omgeving voorspelbaar is en onder controle is. Als je leert, dan weet je wat je te wachten staat. Omdat je standaardpatronen en automatismen opbouwt. Daarbij zoek je een balans tussen die standaardpatronen en automatismen en een beetje exploratie. Die balans geeft je uiteindelijk grip.

Preventie- en promotiefocus

Maar mensen willen lang niet altijd leren. De implicatie van leren is namelijk dat je er wat mee moet doen. En dat brengt ook weer onzekerheid met zich mee. Onzekerheid is ongewenst. Deze focus noem je de preventiemodus. Bij een leven lang leren ben je idealiter niet in deze focus, maar in de promotiefocus. Je moet veranderen en leren is relevant om te kunnen veranderen. En dat is sterker en weegt zwaarder dan de onzekerheid die dat oplevert.

Weerstand

Weerstand is datgene wat het grootste verschil maakt tussen wel of niet gaan leren. Bij de meeste mensen is de motivatie er namelijk wel, maar schieten ze toch in de weerstand. Dat kan drie verschillende oorzaken hebben:

1. Autonomie: ‘Jij bent niet degene die bepaalt of ik leer en wat ik leer.’
2. Scepticisme (onzekerheid): ‘Ik weet niet of ik dat wel kan.’
3. Inertia: ‘Ik zou het moeten doen, maar toch doe ik het niet.’

Het is belangrijk om te weten welke oorzaak er speelt, zodat je daarop kunt inspelen bij de oplossing. En ja, dat is een open deur, maar wel waar.

Je leert altijd

Als je naar het L&D-vak kijkt, dan zijn er veel bedrijven met een eigen academy. Met hele bibliotheken vol met e-learnings. Degenen die toch al enthousiast waren, zie je hiermee aan de slag gaan. En anderen niet. De interessante kwestie daarbij is natuurlijk: hoe komt dat en wat kun je hieraan doen? Als je niks met die academy doet, betekent dat natuurlijk niet dat je niet leert. Leren doe je altijd, de hele dag door. Je leert al door gewoon je werk te doen. Om iets nieuws te doen, kun je bijvoorbeeld het gevoel nodig hebben dat je succesvol bent (weerstand: scepticisme). Als je daar eerst kleine stappen in maakt, kun je daarna ook grotere stappen zetten. En dat zou een stap kunnen zijn naar de bedrijfsacademy.

Dwang

Welke aanpak je ook kiest, voorkom dat je dwang als middel moet inzetten. Dat is echt alleen een uiterst redmiddel. Dwang heb je nodig omdat urgentie en belang onduidelijk zijn. En dan kun je beter daar wat mee doen.

Leren is een dans tussen weerstand en motivatie

Leren is een dans tussen weerstand en motivatie. En dat blijft het ook altijd. Als er geen weerstand is, blijft er altijd iets van motivatie nodig. Is er geen weerstand, maar ‘boeit’ het mensen niet, dan moet je daar iets mee. Meestal zul je echter iets met weerstand moeten doen. Omdat de meeste mensen uiteindelijk wel willen leren.