Tv en film ontwikkelen zich richting de game-wereld: interactief met de kijker achter de knoppen! En denkend vanuit leeromgevingen die zich presenteren als ‘de Netflix van het leren’, is de logische vraag: Is deze ontwikkeling ook toepasbaar voor leren? Kortom: de lerende achter de knoppen?

Kaleidoscope

Kaleidoscope is de nieuwe hit van Netflix. Het is een serie die je niet kijkt van aflevering 1 tot en met 12, maar waarbij je als kijker zelf een kleur kiest, die in verbinding staat met een aflevering. Iedere aflevering geeft antwoord op andere vragen en biedt een ander perspectief. Alle kijkers zien uiteindelijk alle afleveringen, maar de volgorde waarin ze die bekijken is aan hen. Daarbij is het advies wel om 1 bepaalde aflevering aan het einde te bekijken. Omdat die de verhaallijnen afrondt. In totaal zijn er dan 5.040 manieren om de serie te bekijken.

Heel veel verschillende volgordes

Zou je zoiets voor leren ook kunnen maken? Met de lerende achter de knoppen en heel veel verschillende volgordes? Mijn eerste gedachte is dat dit alleen kan als je geld teveel hebt of laat ik het wat netter zeggen: als je veel geld kunt uitgeven. Omdat het een hele puzzel is om variaties van mogelijke volgordes uit te denken die toch goed bij elkaar passen. Ooit maakte ik scripts voor interactieve video’s. Je weet wel, waarbij je kunt kiezen voor een verschillend verloop van een verhaal. En dat was al ingewikkeld en tijdrovend. Ook al hielden we het heel basic. Daarnaast is het advies om 1 bepaalde aflevering aan het einde te bekijken er denk ik niet voor niets. Je hebt een aflevering nodig die alle losse eindjes aan elkaar bindt en netjes afwerkt. En daar kun je voor leren ook niet zonder.

Lees ook: Interactieve podcast voor leren

Waar je denk ik ook niet zonder kunt is toch een beetje iets van een volgorde. Omdat je voor het één nu eenmaal voorkennis nodig hebt van het ander. Omdat het één voortbouwt op het ander. Dat wil je ook, omdat je niet wilt dat het leerproces één grote losse flodder wordt. Het moet wel ergens kunnen landen en wat je leert wil je verbinden met al aanwezige ‘haakjes’ in je geheugen. Netflix gaat ook mee in dat idee. Ze hebben alvast de vier ‘beste’ volgorde naar buiten gebracht. Onder het mom van: ‘Ik heb een aantal volgordes bedacht, zodat jij dat niet meer hoeft te doen.’ Best leuk bedacht toch? Wel sturing, maar zonder dat je het gevoel van autonomie helemaal kwijtraakt. Want die autonomie is denk ik wel een pluspunt.

Verschillende perspectieven

Ik vind het uitgangspunt van de verschillende perspectieven die je in de verschillende afleveringen ziet ook interessant voor leren. Als je minder ‘plat’ en ‘direct’ naar de vorm van Kaleidoscope kijkt, zijn juist die perspectieven een mooi aanknopingspunt. Bijvoorbeeld door te werken met een aantal casestudies die ieder een ander perspectief laten zien. Of door groepswerk of een discussieforum in te zetten om verschillende perspectieven te delen en erover te discussiëren. En vergeet vooral niet de mogelijkheid om lerenden te begeleiden om zelf hun eigen perspectieven te ontwikkelen. Bijvoorbeeld vanuit voorbeelden die jij geeft of laat zien. Kortom: inspiratie genoeg denk ik!