Die favoriete leervorm dus… ik weet zeker dat jij er ook één hebt. Die vorm waar je wel heel makkelijk voor kiest. Die vorm die wel heel vaak voorkomt in leerinterventies die je ontwerpt. Maar, laten we eerlijk zijn, die vorm zorgt ook voor saaiheid en voorspelbaarheid. Omdat je de lerende steeds hetzelfde riedeltje voorschotelt. Ik wil je daarom inspireren en uitdagen om eens buiten je comfortzone te gaan. Denken vanuit de grondtonen van leren kan daarbij helpen. Ik vertel je in deze blogpost waarom.

Wat is leren?

Ik weet zeker dat mijn antwoord op deze vraag nu anders is dan pakweg 10 jaar geleden. Dat komt omdat het beeld van leren (en ook mijn beeld) de afgelopen jaren flink is opgerekt. Waar ik dus 10 jaar geleden als vanzelfsprekend dacht aan e-learning (ofzo), denk ik nu veel breder. Toch is wat ik in de praktijk doe, niet altijd heel anders. Want je hebt nu eenmaal een persoonlijke voorkeur. Daarnaast kan het ook heel verleidelijk zijn om te kiezen voor ‘dat wat laatst ook zo goed werkte’.

Met als kleine sidenote: natuurlijk kan de keuze van je voorkeur een prima keuze zijn. Maar dan wel omdat je er goed over nagedacht hebt en vanuit een breder perspectief hebt gekeken. En niet omdat het de vanzelfsprekende of makkelijke keuze is.

Lees ook: Leerstijlen bestaan niet

Grondtonen die passen bij vraagstukken

Hoe blijf je dan weg van die vanzelfsprekende of makkelijke keuze. Denk bijvoorbeeld aan die eeuwige e-learning? De grondtonen van leren, een ordening van Manon Ruijters, kunnen je daarbij helpen. Een grondtoon kun je omschrijven als een type leerproces. En of dat type leerproces in jouw situatie geschikt is, hangt af van het vraagstuk dat daaronder ligt. Je kiest de grondtoon (of combinatie van grondtonen) die het beste past bij jouw vraagstuk.

De 7 grondtonen van leren

Een uitgebreide beschrijving en een completer overzicht vind je hier. De korte samenvatting:

1. Informatief leren. Bij een vraag naar meer kennis, inzicht en vaardigheden.
2. Onderzoekend leren. Bij een vraag naar wat er verborgen ligt.
3. Transformatief leren. Als het gaat om het veranderen van inzicht en/of perspectief of om anders gaan kijken naar een situatie.
4. Ervaringsleren. Bij het verbeteren van de praktijk. Of beter worden in je vak of functie.
5. Impliciet leren. Als het gaat om in beweging blijven en overweg kunnen met continue veranderingen.
6. Collectief leren. Samen de praktijk verbeteren.
7. Generatief leren. Nieuwe werkwijzen, inzichten of producten tot stand brengen.

Bye-bye favoriete leervorm?

Zelf neig ik redelijk snel naar iets (in combinatie) met e-learning. Dat is iets met ervaring en ook persoonlijke voorkeur. Terwijl als je echt goed naar het vraagstuk (of de ambitie) zou gaan kijken, de echte vraag een andere kan zijn. Als je die dan toch aanpakt als vooral een kennisvraagstuk, kan het resultaat teleurstellen. En dat is zonde. Let wel op: de ene grondtoon sluit de andere niet uit. Soms is er bijvoorbeeld eerst informatief leren nodig, voordat je iets kunt met ervaringsleren. Hoe dan ook zijn de 7 grondtonen voor mezelf zeker inspirerend om die bredere visie op leren die ik heb, ook eens op een andere manier uit te werken. En dus eens iets anders te doen dan anders. Ik beloof bij deze dat ik er later op terugkom hoe ik dat gedaan heb. En dan vertel ik ook of ik afscheid heb genomen van mijn favoriete leervorm en/of ‘m minder vaak gebruik. Stay tuned dus…