Het effect van afbeeldingen in toetsen: maken ze de test beter of zorgen ze juist voor afleiding? Uit recent onderzoek blijkt dat het type afbeelding dat je gebruikt een groot verschil kan maken. In deze blog ontdek je wat de wetenschap zegt over decoratieve, representatieve en informatieve afbeeldingen en hoe je dit in je eigen toetsen kunt toepassen.

Decoratieve afbeeldingen: mooi, maar nuttig?

Decoratieve afbeeldingen, zoals sfeervolle illustraties of grappige tekeningen, zijn vaak bedoeld om een toets aantrekkelijker te maken. Toch blijkt uit onderzoek dat ze weinig bijdragen aan betere prestaties, meer zelfvertrouwen of een effectievere aanpak van de toetsvraag. Sterker nog, ze kunnen afleiden en zorgen voor extra cognitieve belasting. Conclusie: als je decoratieve afbeeldingen gebruikt, doe dat spaarzaam en zorg ervoor dat ze niet de aandacht afleiden van de inhoud.

Representatieve en organisatorische afbeeldingen: een bewezen kracht

Representatieve afbeeldingen ondersteunen direct de vraag of context. Een afbeelding van een anatomisch model bij een vraag over het menselijk lichaam helpt studenten bijvoorbeeld om de informatie beter te koppelen aan de vraagstelling. Organisatorische afbeeldingen, zoals tabellen, grafieken en schema’s, zorgen daarnaast voor structuur en helderheid in complexe vraagstukken. Deze typen afbeeldingen verhogen niet alleen de prestaties, maar ook het vertrouwen en de betrokkenheid van studenten.

Lees ook: Afbeeldingen in e-learning

Informatieve afbeeldingen: balanceren tussen hulp en hinder

Informatieve afbeeldingen, zoals grafieken en diagrammen, laten wisselende effecten zien. Als ze goed aansluiten bij de voorkennis van de student, kunnen ze prestaties verbeteren. Maar als de afbeelding te complex of verwarrend is, kan dit juist averechts werken. Overweeg daarom altijd de complexiteit van de afbeelding en test hoe goed deze aansluit bij het niveau van je doelgroep.

Tips voor toepassing

1. Selecteer strategisch: Kies alleen afbeeldingen die inhoudelijk relevant zijn en aansluiten bij de vraagstelling.
2. Test vooraf: Voer een pilot uit om te controleren hoe de afbeeldingen in je toets worden ervaren en welke invloed ze hebben op de prestaties.
3. Focus op de doelgroep: Stem het gebruik van afbeeldingen af op de voorkennis en het niveau van je studenten.
4. Vermijd decoratieve afleiding: Gebruik decoratieve afbeeldingen alleen als ze écht een meerwaarde hebben, bijvoorbeeld om spanning te verminderen.
5. Kies bewust voor representatieve of organisatorische afbeeldingen: Deze hebben bewezen positieve effecten en kunnen het verschil maken in toetsresultaten.

---

Bronvermelding
Dit artikel is gebaseerd op het onderzoek besproken in SURF Communities: De wetenschap over het effect van afbeeldingen bij toetsen.