Iets om te lachen is misschien niet het eerste waar je aan denkt als je een les voorbereidt. Toch blijkt uit onderzoek dat een vleugje humor wonderen kan doen. Het kan niet alleen de aandacht van studenten vasthouden, maar ook hun begrip verbeteren. Hoe werkt dat precies, en hoe gebruik je humor effectief in jouw onderwijspraktijk?

Meer dan alleen maar grappig

Humor is al jarenlang onderwerp van onderzoek in de onderwijswereld. Recente studies laten zien dat het gebruik ervan door docenten een directe impact heeft op de populariteit van hun lessen en hun geloofwaardigheid als instructeurs. Vooral in non-traditionele settings, zoals TED Talks, wordt humor steeds vaker ingezet. Dit soort settings biedt de vrijheid om op een creatieve en ontspannen manier lesstof te presenteren.

Onderzoekers Vera Paola Shoda en Toshimasa Yamanaka ontdekten dat humor vooral effectief is aan het begin van een les of presentatie. Het trekt meteen de aandacht en creëert een positieve sfeer. Dit geldt zowel voor humor met een instructieve insteek als voor humor die gewoon bedoeld is om te entertainen. Maar let op: het moet wel relevant blijven. Grappen die niets met de inhoud te maken hebben, kunnen juist afleiden.

Waarom werkt humor zo goed?

Een studie gepubliceerd in de Journal of the Scholarship of Teaching and Learning toonde aan dat humor vooral helpt bij het leren en onthouden van informatie op kennis- en begripsniveau. Bijvoorbeeld: een grappige vergelijking of anekdote kan een complex concept ineens veel duidelijker maken. Studenten begrijpen het beter én ze onthouden het langer.

Maar er zit een grens aan de effectiviteit ervan. Voor het aanleren van vaardigheden op toepassingsniveau, zoals het oplossen van problemen of het uitvoeren van een handeling, lijkt humor minder invloed te hebben. Toch blijft het een krachtig hulpmiddel om een positieve en motiverende leeromgeving te creëren.

Humor als strategie in de les

Hoe pas je humor effectief toe in je onderwijs? Volgens Karl Kapp, een expert op het gebied van onderwijstechnologie, is het een middel om verbinding te maken. Je laat als docent zien dat je kwetsbaar en menselijk bent. Studenten zien je daardoor niet alleen als een autoriteit, maar ook als iemand met wie ze zich kunnen identificeren.

Praktische tips:

1. Begin sterk: Start je les met een relevante grap of anekdote. Het zet de toon en trekt de aandacht.
2. Maak het relevant: Verwerk grappige voorvallen in voorbeelden die aansluiten bij de lesstof. Een droge opsomming wordt een stuk interessanter met een vleugje humor.
3. Blijf jezelf: Overdrijf het niet. Studenten merken het meteen als een grap geforceerd of ongepast aanvoelt.

Luchtigheid in je volgende les?

Humor in het onderwijs draait niet alleen om lachen, maar om verbinding. Het maakt complexe onderwerpen toegankelijker, creëert een ontspannen leeromgeving en helpt studenten om de stof beter te begrijpen. Als docent hoef je geen stand-up comedian te worden, maar een goede grap kan je lessen net dat beetje extra geven.

Dus, voeg wat luchtigheid toe aan je volgende les. Wie weet leren je studenten niet alleen beter, maar vinden ze het ook nog eens leuker om naar jouw college te komen. Want zeg nou zelf: wie wil er nu een saaie les? 😊

---

Bronvermelding
Kapp, K. (2025, 22 januari). Instructional Humor: We need it more than ever. LinkedIn. Geraadpleegd op https://www.linkedin.com/pulse/instructional-humor-we-need-more-than-ever-karl-kapp.