Podcasts voor leren

Podcasts voor leren

Podcasts zijn ineens heel populair. Dat zijn niet mijn eigen woorden, maar die van de website nu.nl. Zij schreven dit weekend over het succes van de podcast. De aanleiding is absoluut een gevalletje eigenbelang. Je kunt namelijk op één van de podcasts van nu.nl stemmen voor de Podcast Awards. Maar daar ga ik dit keer graag in mee. Het herinnerde me namelijk aan een artikel over het gebruiken van podcasts voor leren. Een goede reden om dat weer eens op te zoeken en er verder in te duiken. Niet omdat ik daar nu direct iets aan heb, maar wat niet is kan nog komen… En dan is het fijn om de onderwijskundige plussen en minnen paraat te hebben.

Mijn eigen ervaring

Op social media zie ik regelmatig posts voorbij komen, waarin gevraagd wordt om tips voor podcasts. Zelf luister ik er maar eentje: de ochtendpodcast van nu.nl. Om te worden bijgepraat over het nieuws, zonder dat ik van alles hoef te lezen of naar een scherm hoef te kijken, want dan kan ik intussen andere dingen doen. Onder hardlopers zijn podcasts ook best populair weet ik, maar zelf luister ik dan liever naar de vogels of de koeien ofzo. Een podcast voelt dan als afleiding. Ik denk ook dat je naar veel podcasts bewust moet luisteren en je daar dan dus ‘bij’ moet zijn met je gedachten. Zelf denk ik tijdens het hardlopen liever aan niets.

De populariteit van de podcast

Nu.nl zet de volgende feiten podcasts en de populariteit ervan op een rijtje:

  • De kracht is dat je niet naar een scherm hoeft te kijken. Zo gaat de tijd sneller voorbij als je bijvoorbeeld in de file staat.
  • Je kunt luisteren wanneer het jou uitkomt en je kunt zelf kiezen wat je luistert.
  • De jonge generatie, die radio steeds vaker overlaat, luistert wel naar podcasts. In zowel de leeftijdscategorie van 18 tot 24 als van 25 tot 34 jaar is dit zo’n 48%.
  • De meeste podcasts worden voor zeker 90% afgeluisterd. Dat betekent dat de jonge doelgroep niet alleen korte dingen wil zien en horen. Het betekent ook dat ze zich daarvoor lang genoeg kunnen concentreren.

Podcasts voor leren

De onderwijskundige kracht van podcasts

Podcasts kunnen op twee manieren worden ingezet voor leren. Ze kunnen worden beluisterd en worden gemaakt. Iedere manier heeft zijn eigen onderwijskundige plussen en minnen. Ik verzamelde ze en zette zet op een rijtje.

Podcasts beluisteren

Blogger Kathleen Morris geeft aan dat podcasts gebruikt kunnen worden in het kader van ‘flipping the classroom’. Leerlingen kunnen de inhoud in hun eigen tijd beluisteren, zodat er tijdens de les zelf tijd is voor verdieping en/of toepassing. Blogger Wilfred Rubens vult daarop aan dat de inhoud ook de vorm van een advanced organiser kan hebben, die ervoor zorgt dat lerenden meer betrokken worden bij de les die daarop volgt. Dat is net iets anders dus dan ‘flipping the classroom’, maar het heeft wel raakvlakken daarmee.

Volgens Kathleen Morris is een voordeel ook dat het leren met een podcast tijd- en plaatsonafhankelijk is. Je kunt luisteren waar en wanneer het jou uitkomt. Je kunt ook versnellen of de inhoud opnieuw beluisteren. Daarmee zijn de voordelen volgens mij niet heel anders dan bijvoorbeeld bij het gebruik van video. Behalve dat je niet naar een scherm kijkt. En ook dat kan juist een nadeel zijn.

Doordat je niets ziet, hangt er nog meer af van de spreek- en presentatievaardigheid van degene die de podcast inspreekt. Je moet er goed over nadenken hoe je voorkomt dat het saai wordt en hoe je de lerende bij de les houdt. Laura den Ouden van ICM, die voor Next Learning een podcast maakte, geeft daarom als tip om een dynamische vorm te kiezen. Hierbij kun je denken aan een interviewvorm, een quiz, het geven van tips, een persoonlijke ervaring delen, vragen beantwoorden, verschillende sprekers binnen één podcast aan het woord laten of een discussie tussen personen.

De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen stelt aan docenten voor om podcasts te gebruiken om feedback te geven aan studenten. De docent loopt tijdens de opname door het werkstuk heen en geeft opmerkingen per paragraaf en waar dingen beter kunnen. Dit werkt veel sneller dan uittypen. Doordat het minder tijd kost, krijgt een student constructievere tips in vergelijking met een ingevuld antwoordformulier. Wilfred Rubens vult hierop aan dat dat lerenden beter luisteren naar feedback dan dat zij feedback lezen.

Podcasts maken

Lerenden kunnen ook zelf podcasts maken, als manier om lesstof te verwerken en kennis beter te verankeren. Kathleen Morris geeft hier verschillende voorbeelden van, een stappenplan en noemt tools die je daarbij kunt gebruiken. Je kunt op haar blog ook een pdf downloaden met 50 ideeën voor onderwerpen van podcasts. Een aandachtspunt bij het laten maken van podcasts is denk ik wel dat er voldoende ruimte is om de podcast ook daadwerkelijk te beluisteren. Het is zonde als er tijd en moeite wordt gestoken in het maken van iets, waar daarna niemand meer naar luistert. Dat is niet echt motiverend.

Podcasts voor leren

Algemeen geldt voor podcasts voor leren precies hetzelfde als voor iedere andere didactische werkvorm. Denk goed na over:

  • waarom je hem inzet
  • welk doel je ermee wilt bereiken
  • of een podcast daarvoor het beste middel is

Natuurlijk moet het ook passen bij je doelgroep en hun leercontext. Waar ik zelf nog benieuwd naar ben,  is of er een relatie is tussen opleidingsniveau en het beluisteren van podcasts. Is dat bijvoorbeeld meer iets voor hoger opgeleiden (theoretisch opgeleiden) of maakt opleidingsniveau niet uit? Dit heb ik online niet kunnen vinden, maar het is wel belangrijk om te weten.

En als je dit allemaal in kaart gebracht heb, kun je gaan nadenken over de invulling van de podcast: het leukste onderdeel toch? Wie weet komt dat er voor mij ook nog wel eens van.

Reacties zijn gesloten.