Tijd voor een AI-proof toetsplan
Generatieve AI (GenAI) is in korte tijd een gamechanger geworden voor het onderwijs. Maar wat betekent dit voor opleidingsdoelen en toetsing? Onderwijskundig adviseurs Laura Koenders en Steven Raaijmakers signaleren dat het tijd is voor een AI-proof toetsplan, en dat vraagt om kritische keuzes: wat moeten studenten écht zonder AI kunnen, en hoe toetsen we dat op een valide manier?
De impact van GenAI: toetsvaliditeit onder druk
Generatieve AI zet de validiteit van veel traditionele toetsvormen onder druk. Denk aan essays, verslagen of andere open opdrachten waarin AI-tools als ChatGPT moeiteloos taken kunnen overnemen. Wat wordt er dan nog écht getoetst? Dit maakt het herzien van opleidingsdoelen en eindtermen cruciaal.
Koenders en Raaijmakers pleiten ervoor om te bepalen welke vaardigheden studenten zelfstandig, zonder AI, moeten beheersen. Bijvoorbeeld kritisch denken, creatieve probleemoplossing of praktische toepassing van kennis. Het doel is om toetsen te ontwerpen die authentieke prestaties meten, los van de invloed van AI.
Moet alles AI-proof zijn?
Niet alle toetsvormen hoeven volledig ‘AI-proof’ te worden, stelt het artikel. De focus moet liggen op eindtermen die het meest kwetsbaar zijn voor GenAI. In sommige gevallen kan AI juist een waardevolle aanvulling zijn, bijvoorbeeld door studenten te leren AI-tools op een ethische en effectieve manier te gebruiken. Maar de kernvraag blijft: hoe waarborgen we dat studenten de essentiële vaardigheden ontwikkelen die ze zonder AI nodig hebben?
Pilotprojecten kunnen hierbij helpen. Door aangepaste toetsvormen te testen en te evalueren, wordt duidelijk wat werkt. Denk aan mondelinge toetsen, praktijkgerichte assessments of opdrachten waarbij studenten hun denkproces moeten documenteren.
Hoe implementeer je een AI-proof toetsplan?
Het ontwikkelen van een AI-proof toetsplan vraagt om een gestructureerde aanpak. Hier zijn enkele praktische stappen:
- Herzie opleidingsdoelen en eindtermen
Werk samen met docenten om te bepalen welke leerdoelen essentieel zijn om zonder AI te behalen. - Train docenten
Organiseer workshops waarin docenten leren hoe ze AI kunnen integreren in het onderwijs en tegelijkertijd de validiteit van toetsing kunnen waarborgen. - Ontwikkel nieuwe toetsvormen
Overweeg toetsvormen zoals live presentaties, peer assessments en projectmatige opdrachten waarin samenwerking en creativiteit centraal staan. - Implementeer en evalueer
Start met kleine pilots om te testen wat werkt en schaal vervolgens op.
Wat betekent dit voor jou als onderwijskundige?
De komst van generatieve AI vraagt om een fundamentele herziening van hoe we leren en toetsen. Als onderwijskundige sta je voor de uitdaging om niet alleen AI-proof toetsvormen te ontwikkelen, maar ook om een visie te creëren op de rol van AI in leren en werken. Door kritisch te kijken naar welke vaardigheden studenten écht nodig hebben, help je hen voorbereiden op een toekomst waarin AI niet de uitzondering, maar de norm is.
Wil je aan de slag met een AI-proof toetsplan? Begin met kleine stappen en betrek collega’s in het proces. Samen zorg je ervoor dat je onderwijs niet alleen de uitdagingen van AI aankan, maar ook optimaal gebruikmaakt van de kansen die het biedt.
Bron:
Koenders, L., & Raaijmakers, S. (2024). Hoe beïnvloedt GenAI opleidingsdoelen en toetsen? Tijd voor een AI-proof aanpak. SURF Communities. Geraadpleegd via SURF Communities.