Valsspelen in het onderwijs (denk aan cheaten, afkijken of plagiaat) wordt vaak als moreel verkeerd gezien, omdat het oneerlijk zou zijn en de student niet leert. Maar is dit wel het hele verhaal? Onderzoek wijst uit dat het probleem dieper ligt, namelijk bij de validiteit van toetsen. Valsspelen verstoort het vermogen van docenten om eerlijk te beoordelen of een student de leerdoelen echt heeft behaald. Dit vraagt om een verschuiving van moralistische strafmaatregelen naar een focus op betere toetsontwerpen, waarbij de nadruk ligt op validiteit en eerlijke beoordeling.

Validiteit boven moraliteit

Hoewel veel argumenten tegen valsspelen gebaseerd zijn op het idee van oneerlijkheid of gemiste leerkansen, laat onderzoek van Bouville (2009) zien dat deze argumenten niet altijd overtuigend zijn. In een standaarden-gebaseerd systeem beïnvloedt het succes van een valsspeler niet noodzakelijkerwijs de resultaten van andere studenten. Wat echter wel verstoord raakt, is de validiteit van de toets: als een student vals speelt, kan niet met zekerheid worden gesteld of hij of zij echt de vereiste vaardigheden beheerst.

Wat is validiteit en waarom is het belangrijk?

Validiteit betekent simpelweg dat een toets meet wat hij hoort te meten. Wanneer een student bijvoorbeeld door valsspelen goede cijfers haalt, zie je zijn of haar werkelijke capaciteiten niet meer. In plaats van te focussen op straffen, zou de aandacht moeten liggen op het ontwerpen van toetsen die bestand zijn tegen manipulatie en die echte leermomenten bevorderen.

Hoe kunnen we valsspelen aanpakken?

In plaats van alleen maar strengere regels of zwaardere straffen in te voeren, pleit het artikel voor een herziening van het toetsontwerp. Een toets moet niet alleen gericht zijn op kennisreproductie, maar ook op de toepassing van kennis in authentieke situaties. Dit maakt valsspelen minder aantrekkelijk en zorgt voor een betere weergave van wat een student daadwerkelijk kan.

Herontwerp van toetsen voor eerlijkheid en validiteit

Het aanpakken van valsspelen zou meer moeten gaan over het waarborgen van de validiteit van beoordelingen dan over moraliteit. Door de focus te verleggen van het bestraffen van valsspelen naar het verbeteren van toetsontwerpen, kunnen we zorgen dat diploma’s daadwerkelijk weerspiegelen wat studenten geleerd hebben. Voor onderwijskundigen betekent dit dat ze zich moeten richten op het creëren van valide, authentieke en robuuste beoordelingsmethoden.

Lees meer over dit onderwerp in dit artikel.