In theorie ben ik een hele goede kapper (en het is voor iedereen beter als ik dat niet in de praktijk uitvoer), weet waar het om gaat in het koksvak en zou het best goed doen als medewerker van een bouwmarkt. Dat heb ik vooral geleerd van inhoudsdeskundigen. Door met ze te praten en de praktijk te ervaren. Zo heb ik bijvoorbeeld een praktijkles knippen gehad en reed ik mee in een kiepauto over een zandbaan.

Waarom zijn inhoudsdeskundigen nodig?

Inhoudsdeskundigen zijn altijd nodig. Een project kan niet zonder inhoudsdeskundigen. Als onderwijskundige weet je veel over leren. Die kennis gebruik je om leermiddelen te maken. Dat kun je niet alleen af met je onderwijskundige kennis. Je hebt ook inhoud nodig. Vanuit je eigen werk- en denkniveau maak je een begin met die inhoud, bijvoorbeeld door informatie te verzamelen en bestaand (les)materiaal te lezen. Om die inhoud goed te kunnen plaatsen, heb je inhoudsdeskundigen nodig. Zij kunnen je helpen om te bepalen wat belangrijk is en wat niet, relevante en actuele voorbeelden geven en vertellen of wat je hebt opgeschreven klopt. Voor de ‘makkelijker’ te begrijpen onderwerpen heb je trouwens net zo hard inhoudsdeskundigen nodig als voor de ‘moeilijker’ te begrijpen onderwerpen. Een onderwijskundige is namelijk geen kapper, kok, bouwmarktmedewerker of vul maar aan met elk willekeurig beroep. Je kijkt van buitenaf naar het beroep en hebt hulp nodig om van binnenuit naar het beroep te kunnen kijken. Hierdoor snap je waar het echt over gaat en kun je uiteindelijk het verschil maken in het leermiddel.

Subject matter expert

Een ander woord voor inhoudsdeskundige is subject matter expert, oftewel iemand die alles weet over een bepaald onderwerp. Vaak zijn het mensen met veel praktische ervaring of docenten. Als je leermiddelen voor het onderwijs ontwikkelt, is het handig om ze allebei als inhoudsdeskundigen te hebben. De docenten kunnen je vertellen wat nodig is om iets aan te leren, de mensen uit de praktijk kunnen je vertellen wat belangrijk is om het werk goed te kunnen uitvoeren. De combinatie geeft een leermiddel dat bruikbaar is in het onderwijs en waarmee leerlingen leren wat de praktijk vraagt.

In principe verwacht je van een inhoudsdeskundige alleen inhoudelijke kennis. De onderwijskundige is er voor de didactiek. Wanneer de inhoudsdeskundige een docent is, gaat dat niet altijd helemaal op. Een docent heeft ook kennis over didactiek en de didactiek van het vak. Als onderwijskundige ben je echter altijd in de lead.

7 tips voor het werken met inhoudsdeskundigen

Hieronder vind je mijn beste tips voor het werken met inhoudsdeskundigen. Ze gaan vooral over de zachte kant van de samenwerking. Meestal is dat namelijk waar problemen ontstaan, en waar je ze dus ook kunt voorkomen.

1. Laat een proefopdracht tegenlezen

   Tegenlezen betekent dat je de inhoudsdeskundige vraagt een tekst te lezen en feedback te geven. Door dat eerst in een proefopdracht te doen en niet meteen voor het ‘echie’ te gaan, weet je wat voor vlees je in de kuip hebt. Haalt de inhoudsdeskundige eruit wat hij eruit zou moeten halen? Welke feedback krijg je en is die concreet genoeg? Kan de inhoudsdeskundige omgaan met Word? Krijg je de proefopdracht op tijd terug? Op basis hiervan kun je besluiten of je met iemand wilt samenwerken of niet. Of, en dat is wat minder zwart-wit: bijsturen voordat iemand aan het echte werk is begonnen.

2. Organiseer een kick-off bijeenkomst

   Begin het project met een kick-off bijeenkomst, waarin je de inhoudsdeskundigen ‘live’ vertelt wat je gaan maken en wat je daarbij van hen verwacht. Een inhoudsdeskundige die het project begrijpt, geeft feedback waar je wat mee kunt en kan meedenken om het project beter te maken.

3. Leer elkaar kennen

   Als je weet met wie je werkt, maakt dat de communicatie en samenwerking makkelijker. Praat dus niet alleen over het project, maar ook over iemands kinderen, hobby’s en huisdieren. Door dit soort smalltalk creëer je verbinding.

4. Wees duidelijk en specifiek in je verwachtingen

   Wat kan iemand wanneer van jou verwachten? Hoeveel tijd is er ongeveer nodig? Wat verwacht jij van de inhoudsdeskundige? Hoe moet de feedback gegeven worden en wanneer wil je de feedback weer terug hebben? Bespreek dit en zet het op papier. Dat voorkomt frustratie door miscommunicatie.

5. Blijf niet te lang trekken aan een dood paard

   Als de samenwerking niet lekker loopt, gooi dan de communicatie hierover open. Is er iets aan de hand? Waarom werkt de samenwerking niet goed? Het is nooit te laat om een nieuwe start te maken. En het liefst maak je die nieuwe start zo snel mogelijk. Blijven aanmodderen werkt nooit. Niet voor jezelf, maar ook niet voor de inhoudsdeskundige. 

6. Geef complimenten

   Iedereen wil graag gezien worden en erkenning krijgen. Als iemand het goed doet en je blij bent: zeg dat dan ook. En als je de kans krijgt, zeg dit dan niet alleen direct tegen degene waarover het gaat, maar deel het ook in bijeenkomsten of bijvoorbeeld als je iemands manager spreekt. Dit maakt uiteindelijk dat iemand bereid is om harder voor je te lopen.

7. Zie je inhoudsdeskundigen als ambassadeurs

   De inhoudsdeskundigen werken samen met jou aan een nieuw, gaaf, project. Als jij je enthousiasme op hen weet over te brengen, kunnen zij dat weer overbrengen op anderen. Zo maak je de inhoudsdeskundigen tot ambassadeurs van je leermiddel. Dat kan weer bijdragen aan de verkoop ervan. Zeker als je inhoudsdeskundigen docenten zijn, die straks ook met het leermiddel (zouden kunnen) gaan werken.

   Wat is jouw beste tip voor het werken met inhoudsdeskundigen?