Mondelinge toetsen kunnen een krachtig instrument zijn om de kennis en vaardigheden van studenten te evalueren, maar het vraagt een goede voorbereiding om ze eerlijk en effectief te maken. Gelukkig zijn er anderen die daar al eerder over geschreven hebben en ik vat dat hier mooi voor jou samen. Nieuwsgierig? Lees snel verder!

Vooraf informeren: transparantie is cruciaal

Zorg ervoor dat studenten precies weten wat ze kunnen verwachten. Een toetsfolder met details over de tijdsduur, het soort antwoorden dat wordt verwacht en de beoordelingscriteria helpt hen beter voorbereid aan de toets te beginnen. Dit verlaagt niet alleen stress, maar verhoogt ook de betrouwbaarheid van de mondelinge toets.

Gestandaardiseerde aanpak: eerlijkheid en consistentie

Een gestandaardiseerde toetssituatie voorkomt dat factoren zoals persoonlijke voorkeuren van de examinator de uitkomst beïnvloeden. Dit kun je doen door vooraf vragen of onderwerpen op papier te zetten en ervoor te zorgen dat deze alle leerdoelen afdekken. Studenten uit een kaartenbak laten trekken is een slimme manier om willekeur te waarborgen.

Beoordeling: objectief en duidelijk

Het beoordelen van antwoorden is een kritisch moment. Maak korte aantekeningen en bespreek aan het einde van de toets hoe het gesprek is verlopen. Dit geeft studenten de kans om feedback te geven en bevordert transparantie. Zorg ervoor dat je alleen beoordeelt wat binnen de doelen van het vak valt en wees onbevooroordeeld.

Praktische tips voor jouw onderwijspraktijk

1. Stel een toetsgids op: Neem een checklist van onderwerpen, criteria en voorbeeldvragen op in de communicatie met studenten. Zo weten zij precies wat hen te wachten staat.
2. Bereid je vragen zorgvuldig voor: Maak een vragenlijst die alle belangrijke stof behandelt en varieer in moeilijkheidsgraad, zodat studenten zich tijdens het gesprek comfortabel voelen en kunnen opbouwen naar complexere antwoorden.
3. Oefen zelf op consistentie: Zorg dat je neutraliteit en objectiviteit bewaakt door oefensessies te houden, eventueel met collega’s. Dit helpt om onbewuste vooroordelen te verminderen.

Mondelinge toetsen zijn niet alleen een kans om dieper in gesprek te gaan met studenten, maar ook om hen kritisch en creatief te laten nadenken. Met deze tips zorg je ervoor dat de toetsmomenten niet alleen eerlijk zijn, maar ook een waardevolle leerervaring bieden.

---

Bron: Berkel, H. van, & Bax, A. (2002). Toetsen in het hoger onderwijs. Hoofdstuk 10: Toetsen met een mondelinge toets.